تبیین نقش خودتنظیمی یادگیری در پیشبینی پیشرفت تحصیلی و پایداری انگیزشی دانشآموزان در نظامهای آموزشی نوین
کلمات کلیدی:
خودتنظیمی یادگیری, پیشرفت تحصیلی, پایداری انگیزشی, خودکارآمدی تحصیلی, محیطهای یادگیری نوینچکیده
در نظامهای آموزشی معاصر، موفقیت تحصیلی پایدار بیش از هر زمان دیگری به توانایی دانشآموزان در مدیریت فعال فرایند یادگیری وابسته شده است. خودتنظیمی یادگیری بهعنوان یکی از سازههای کلیدی روانشناسی تربیتی، به مجموعهای از فرایندهای شناختی، فراشناختی، انگیزشی و رفتاری اشاره دارد که از طریق آن یادگیرندگان اهداف یادگیری خود را تعیین کرده، راهبردهای مناسب را انتخاب و اجرا نموده، پیشرفت خود را پایش و نتایج را ارزیابی میکنند. هدف این پژوهش، تبیین نقش خودتنظیمی یادگیری در پیشبینی پیشرفت تحصیلی و پایداری انگیزشی دانشآموزان در چارچوب نظامهای آموزشی نوین است. در این مطالعه، ابعاد اصلی خودتنظیمی یادگیری شامل تعیین هدف، برنامهریزی، راهبردهای شناختی، پایش خود، خودارزیابی و تنظیم هیجانی مورد بررسی قرار گرفته و ارتباط آنها با شاخصهای پیشرفت تحصیلی و انگیزش پایدار تحلیل شده است. یافتهها نشان میدهد دانشآموزانی که از سطوح بالاتری از خودتنظیمی برخوردارند، عملکرد تحصیلی بهتری داشته و در مواجهه با چالشهای آموزشی، پایداری انگیزشی بیشتری از خود نشان میدهند. همچنین مشخص شد که خودتنظیمی یادگیری از طریق تقویت احساس شایستگی، افزایش خودکارآمدی تحصیلی و ارتقای درگیری شناختی، نقش واسطهای مهمی در تداوم تلاش آموزشی ایفا میکند. تحلیلها حاکی از آن است که محیطهای یادگیری نوین، بهویژه آنهایی که از فناوریهای تعاملی و طراحیهای انعطافپذیر بهره میگیرند، بستر مناسبی برای رشد مهارتهای خودتنظیمی فراهم میآورند. این پژوهش بر ضرورت طراحی برنامههای آموزشی مبتنی بر پرورش خودتنظیمی یادگیری و توانمندسازی معلمان در بهکارگیری راهبردهای تقویت این مهارتها تأکید میکند و پیشنهادهایی کاربردی برای سیاستگذاران و برنامهریزان آموزشی ارائه میدهد.
